Alexander
Graham Bell, Albert Einstein, Galileo Galilei, Wright kardeşler, Thomas Alva
Edison, Sir Issac Newton ve daha niceleri…
Bu insanlar, bilim dünyasında yaptıkları katkılarla saygın bir yer
kazanan ve insanlığın hayatını kolaylaştıracak, önemli icatlar yaparak büyük
bir üne de kavuşan kişiler. Ama bizim bahsedeceğimiz kişi yukarıda adı yazan
kişilerin aksine adını muhtemelen daha önce hiç duymadığınız, fakat çok önemli
bir cihazı icat eden Avustralyalı bir bilim adamı. Dr. David Ronald de Mey
Warren. Ya da kısaca David Warren.
Hepimizin
uçak kazalarından sonra adını duymaya aşina olduğumuz alettir kara kutu. Uçuşla
ilgili bilgileri kaydeden bu cihaz havacılık tarihinde birçok kazanın nedenini
çözmede ilk başvurulan kaynak olmuştur ve genellikle de araştırmacılara
aranılan cevabı göstermiştir. Buna göre de önlemler alınıp ileride o kazaların
tekrar yaşanmaması sağlanmış, belki de birçok kişinin hayatı bu cihaz sayesinde
kurtulmuştur. İşte bu önemli cihazın mucididir David Warren.
20 Mart 1925
yılında Avustralya’nın kuzeyindeki bir adada dünya gelen David Warren, henüz
daha 9 yaşında bir çocukken trajik bir olay yaşamıştır. 1934 yılında uçakların
henüz yeni yeni yaygınlaşmaya başladığı zamanda babasını Bass boğazındaki bir
uçak kazasında kaybetti. Kim bilir, ileride yapacağı havacılık adına önemli
işlerin altında yaşamış olduğu bu trajik olay yatıyordu belki de.
Üniversiteyi
bitirdikten sonra Avustralya havacılık araştırma kurumunda çalışmaya başladı ve
bu kurumda, düşen uçakların düşme nedenlerini araştırıyordu. Fakat elde çok
fazla bilgi olmadan sadece düşen uçakların parçalarına bakarak veya hayatta
kalan birileri varsa onların anlattıklarından yola çıkarak kazanın asıl sonucu
bulmak bazen oldukça zorlayıcı oluyordu. (Bir nevi Sherlock Holmes’culuk yapmak
gibi bişey :) ) 1953 yılında dünyanın
ilk jet motorlu yolcu uçağı olan İngiliz De Havilland Comet uçağının yaptığı
kazayı inceleyen ekipte bulunan Warren, bu inceleme sırasında uçaklara
yerleştirilecek ve pilot seslerini kayıt edecek bir cihazın kazaları
aydınlatmada önemli bir rol oynayacağını düşündü. Bununla ilgili hemen bir
çalışma yapan Warren, ne yazık ki pek de istediği bir sonuçla karşılaşmadı.
Havacılık yetkilileri bu cihazın gerekliği konusunda Warren’la aynı fikirde
değillerdi.
David Warren'ın ilk kara kutu tasarımı |
İstediği
sonucu alamayan Warren, tasarladığı cihaza güveniyordu ve bu işin peşini
bırakmadı. Cihazını geliştiren Warren, pilot konuşmalarının yanı sıra uçağın
hız ve irtifa gibi parametrelerinin kayıtlarını da tutan bir cihaz geliştirdi.
Cihaz çok sağlam olmalıydı ve uçak paramparça olsa bile sağlam kalabilmeliydi.
Yangın tehlikesine karşı da veriler çelik bir banda kaydedilecekti. Nihayet
cihazın potansiyelini gören yetkililer kara kutuların (uçuş veri kaydedici)
uçaklara konmasını zorunlu kıldılar. Bunu yapan ilk ülke tahmin edeceğiniz
üzere Avustralya oldu. Daha sonra cihazın işlevselliğini gören yetkililer her
uçağa kara kutuları koymaya başladılar.
Yaptığı önemli buluşla uçak kazalarının nedenlerini bulan ve önlem alınmasını sağlayan David Warren 2002 yılında Avustralya üstün hizmet madalyası ile ödüllendirilmiştir. 2010 yılında ise 85 yaşındayken vefat etti. Melborn’da hayatını kaybeden Warren’ın gömüldüğü tabutta kara kutuların üzerinde yazan “açmayın” ibaresi bulunmaktadır. Tabutta İngilizce olarak
“Flight Recorder Inventor; Do Not Open” etiketi bulunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder